"Galatooma! Ani Anna Mae Lamentillo, ilma jaalalaan Philippiines irraa dhalatte, biyya aadaa fi saffisa ummataa hedduu qabu kan kabajamtu dha," jechuun Anna Mae gammachuun beeksiste.

Akkasumas, akka Chief Future Officer (CFO) tii Build Initiative Foundation keessatti, Anna Mae Yu Lamentillo bakka uummata addunyaa maraaf dhiyaatte, IMPACT-WorldBank24X irratti, Yunivarsitii George Washington keessatti hirmaatte. Anna Mae, uummata Karay-a keessaa tokko ta'uun, hawaasa afaanii fi aadaawwan addunyaa Philippines keessatti argaman keessa tokko ta'uun, qabeenya afaanii biyya ishee kanneen addunyaa beeksisan bareedduu fi rakkinaalee afaanota sanyii indigenous (dhaabbii hawaasa) keessa jiran irraa mul'atan beeka.

Harka jabaa ta'een, afaanota kana tikfachuuf fi gara yeroo dijitaalaa galchuu danda'anii, Anna Mae NightOwlGPT, pirojektii AI kan London School of Economics jalatti hundaa'ee fi uummata Filipinoof, keessumaa kanneen gareewwan afaanii fi aadaatiin garaagaraa ta'an fayyadamuuf kan qophaa'ee dhiyeessite. NightOwlGPT teknoolojii yeroo ammaa hin eegamne qofa odoo hin ta'in, afaanota dhumataa jiran akka tajaajilaanitti guddatanii, carraa isaaniitiin jireenya dijitaalaa keessatti itti fufuuf abdii ta'ee dha.

“Waadaa keenya Night Owl waliin, karoora keenya AI’n carraaqqii isaa sabaa fi sab-lammoota Filipiinotaa hundaaf akka bu’uura ta’u gochuu dha, afaan isaaniitiin wal-qabatee hin hafu,” jechuun Anna Mae ibse. Piraatfoonni amma Tagalog, Cebuano, fi Ilokano fakkeenyota afaanota Filipiinota beekamoo kan deeggaru ta’anii jiru, akkasumas, galiin isaanii gabaabaadhaaf afaanota 170 guutuu Aarkhipelagoo keessatti dubbifaman hunda of keessaa qabaachuuf kutannoodhaan hojjechaa jiru.

Garuu NightOwlGPT yaad-rimeewwan isaa hiikkaa qofa caalaa ol ka’a. Piroojektiin kun walitti dhufeenya sagalee fi barreeffama walitti makuufi haala aadaalee gurguddoo kan hin waldhabne agarsiisa, kan Filoophiyaa naannoo hundaa irraa namoota sirriitti bakka bu’anii fi walitti hidhama gochuu danda’u. Karaa qajeelfama kanaan hawaasota darbe darban karaa dijitaalaa ilaaluufi bu'aa argachuu danda’an cimsuudhaaf gargaara.

Dhiibbaa garaagarummaa dijitaalaa cufuu irratti dhiibbaa guddaan ni jira. Addunyaa dijitaalaa keessatti hirmaachuuf meeshaalee hin jirre, garaagarummaan ni baay’ata, rakkoo hawaasummaa irratti dhiibbaa guddaa uuma. NightOwlGPT rakkoo kana furuuf, karaa AI tajaajiluu keessatti mirga namoomaa irratti hundaa’uun, teeknoolojii akka karaa haqaa hawaasummaa gochuu keessatti hirmaata. "Karaa jijjiiramaa kana waliin haa seenuu, akka gara fuulduraa dhaqnu, sagalee Filiipiinota hunda dhagahamu fi seenaa hunda himamuu danda’u, haala afaanii fi aadaa kamiinuu," jechuun Anna Mae gammachuun affeera. "Waliin hojjechuu fi addunyaa tokko uumuu, bakka teeknoolojii deeggarsa ta’u, caasaa hin ta’in, hawaasa walqixa fi tokkummaa fiiguu."

Anna Mae Lamentillo’n ilaalchiisaa afaanota eeguudhaan caalaatti ni bal’ata; innis faayidaa AI walqixa ta’eef falmataa dha, fuulduratti walqixxummaa fi hirmaannaa akka seeraa ta’u gochuuf hojjetti.

Gulaali odeeffannoo dabalataa bu'uurri Kalaqaa Hojii ijaaru irraa argachuuf: https://www.buildinitiative.foundation/