Сара сыхьӡ Anna Mae Yu Lamentillo, сареи Карәй-а аекнолингвистикатә гәыԥ алахәылацәа иреиуоуп, Аԥсны аҟынтәи ҳмилаҭтә еиланхарақәа руаӡәы. Сыхәыҷраан, санду ихадароу амаҵқәа сазылырҳәон: Карәй-а аԥсшәа рҵас лызнагара, ҳауаажәлар рҭоурыхқәа аарԥшра, насгьы ҳбызшәа ҳауаажәларратә хаҿра ашьақәыргылараҿы иахәаша аҵакы сазхәыцырц. Лара лзы ихадароу иҟан агәазыҳәа анырҵаларц, убри аҟынтә сара иахьагьы Карәй-а аԥсшәа сҳәароуп. Аха, сара сгәахәуеит сара санхоз аҳаблан, аҿар хьчамкәа уи аԥсшәа рхы иадырхәарц издыруаз маҷуп, ҳзынхара англыз бызшәа уҳәа адунеизегьтәи агәаанагарақәа ахарштәра иахьрылаԥшу.
Адунеизегьтәи 7 000 аԥсшәақәа рҟынтәи 40% аԥсышьа рыҭоуп, насгьы зықьҩыла аԥсы ахиҳәахьеит. Ари ауадаҩра ҵакыс иамоуп, иақәшәо акультуратә кризисуп. Ажәытә ԥсҭазаара аарԥшраз аҭагылазаашьа ыҟам, мамзаргьы аԥсшәақәа рыхьчаразы алшарақәа анмаҷхо, аҟазшьақәа рччаразы ауадаҩрақәа злеиԥшу. Ҳазҿлымҳау ажәытәшәақәа аиқәырхара акрызҵазкуа, ИИ технологиа алшара ҟанаҵоит ауаажәларра ирымаз рбызшәақәа цәырыргаларц, аҿар рнапынҵақәа рҭынҵалара ҳәа акультуратә аизҳазыӷьара иалаго.
ИИ аԥсшәақәа аԥсра аҟынтәи ирыманшәалоит
Ашьақәгыларазы ИИ акырӡа аԥырхага ду адуп, насгьы аԥсшәақәа рҵакқәа, акультура аҵасқәа анацзар зҭаху ҳәа ирыԥхьаӡоит. Аха, насма ҳара ҳара ацәаҳәақәа аҭҵаара ҳалагозар, ИИ алшара шьақәнаргыло аҭыԥ аҿы аиқәыршәара амҩа ҳзааргар? Ари аҿаҵара, акультура ацәырҵра иазку ажәраҿы ахархәара иабзоураны алшара рзынаргоит аӡәырҩы хра рыманы ианыҟәыргалар.
Karay-а аганахьала еиԥш иҟоу аԥсшәақәа рнаҩс, ИИ алшара арҭоит аиҿцәажәарақәа рзы аплатформақәа, аиҿцәажәара ахарштәра аҭакԥхықәра нагӡаразы, абыргцәа рҿаархәарақәеи аҿар рҭыԥ аҟынтәи рнагӡара анрылшоз. NightOwlGPT аԥшьгамҭақәа рахьтә, ИИ алшарақәа риуа имҩаԥнагоит ԥсра аҿагылара иақәныҟәоит, уи аҿаархәара рхы иадырхәар илшоит.
Аҽырҵәара аиҵарратә ауаажәларрақәа рзы
Ашәақәа словқәа иреиҳам. Урҭ ауаажәларра еиднакыло ацәажәара аҵакыра иаҵанакуеит, акыр шықәса ирылагӡаны иагәылоу агәаанагарақәа, ақьабзқәа, атрадициақәа зну. Аиҵарратә ауаажәларрақәа рзы, ашәарыцара ауаҩытәыԥсатә хаҿра аиқәыршәараҿы хра змоу аҩбатәи аҭыԥ ааннакылоит. Ашәақәа ԥсра анрымоу, ас еиԥш ҳауаажәларратә хаҿра аимадарагьы аԥырхуеит.
ИИ алшара аҵыхәтәантәи арҿиара иацнаҵоит. NightOwlGPT еиԥш иҟоу аплатформақәа ИИ атехнологиа зегьы ироурц дазырхоуп, адунеизегьтәи ацифратә аамҭазы аиҵарратә ауаажәларра абжьы ирыдыргаларц. Ашәақәа рыхьчара ахарштәра, аҵарадырратә амаругақәа, насгьы акультуратә аресурстә мҩақәа рхархәара рыла, ИИ ауаажәларра рбызшәақәа рырхиара алыршауеит, насгьы урҭ рыхьчара ихықәкы хаданы иаанарԥшуеит.
Ари аԥсшәақәа рыхьчара акәымкәа, ауаажәларра рырӷәӷәара ауп. Ауаҩы ихыԥхьаӡараҿы аԥсшәақәа рҽеиҵара иагәылоит, насгьы иԥсадгьыл аҟны рҳәатәы иахьахәҭоу иреиӷьны ирзышьҭырхалоит. Абасала, ИИ ауаажәларратә еидкылара насгьы акультуратә аԥыжәара арӷәӷәара аҵакы иарҭоит.
Аԥсшәақәа аԥсышәыр алрыцқьара
ИИ алшара иаԥкӡом акрышьҭыхразы аҿагылара аныхараҟны, ҳаамҭа ахырхарҭала аԥсшәақәа рыҿиара иацнаҵоит. Архивтә аудиозаписқәа, ажәабжьқәа, насгьы егьырҭ аԥсшәадырратә материалқәа рҭыԥ агәаҭара алзыршо, ИИ аҵарауаа адгылареи аԥсышәыр аиқәыршәараҿы аԥеиԥш ҿыц аанарԥшуеит.
Аха абжьы ԥсышәыр зыдрымыз ауаажәларраҿы, ИИ аҿиара зегьы иҭыҵаауеит. Аӡәырҩы ахәыҷы иԥсҭазаараҿы ззымдыруаз асахьақәа рыԥсыдырразы алшарақәа ыҟоуп, насгьы ахәыҷқәа рбызшәақәа рыҽрырҵап. ИИ аԥхьаҟа ахьыршра здыруада, иҟалар зылшо аԥеиԥш ҿыцқәа ашьақәыргылара, уи ахатәы ҵакыра ахархәараҿы ихадароу аҿырԥштәқәа ԥырҟароуп.
Аԥсыҵахара аҿарҵагылара, алахара акәым
Карәй-а ауаажәларра алахәылак аҳасабала, сара сазхәыцуеит аԥсшәа ҳаидентитәра насгьы ҳҭоурых аидараҿы ишхадараку. Сара ҳрызҿлымҳау ауадаҩрақәа рацәоуп, аха агәрагара сцәырышьцыроуп. ИИ ауаҩытәыҩса аҿиара ахарџьшәақәа злызхаху акәӡам, аха аԥсшәақәа иахьчара ргәыӷра аазырԥшуа аҩаӡара ҿыцқәа рмҩа иҭалоуп, урҭ аиҵаррахь, ашәарҭарахь, мамзаргьы ԥсрахь инагаз аҭагылазаашьа ахьыԥшымра аҭахуп.
Ашәақәа аԥсра иазкны ажәабжь шьалаҟәла ихыркәшахом. ИИ амаруга ҳхы иаҳархәо, аԥсшәақәа ҳдунеиаҿы иарбанызаалак аԥсы узааргар, Karay-a, Navajo, мамзаргьы егьырҭ ашәарҭара зырҭагылаз аԥсшәақәа ракәзаргьы, алашара рҭар рылшоит, ԥсра амҩа иқәыз аҭакԥхықәра иалырхыр. Ари ԥсра амҩа акәӡам, абри аҩра ҿыц ауп.